Türkiye, özellikle son zamanlarda Xiaomi, Tecno gibi firmaların üretim yapmasıyla telefon konusunda olukça adını duyurdu. Peki, kısmen 2014’te Vestel Venüs ile başlayan “yerli ve milli akıllı telefon!” hamlesi, neden aradan geçen 8 yıla rağmen günümüzde bile tutmamış durumda?
Vestel, Casper, Reeder, General Mobile gibi firmaları hepimiz biliriz. Yıllardan beridir çıkarttıkları modeller ile ve yaptıkları reklamlar ile kulağımız aşina olmuştur. Bu markalar hem ülkemizde üretim yapan -ki burada özellikle ülkede üretim yapanları seçtim.- hem de kısmen AR-GE çalışması yapan firmalar. Fakat bu firmalar bu kadar çabaya rağmen nasıl başarılı olamıyorlar?
1-Deneyimsizlik
Özellikle Samsung gibi firmalar akıllı telefon üretiminde zaten deneyimlilerdi. Xiaomi gibi firmalar bile yepyeni olmalarına rağmen belirli bir tecrübe eşiğine girmişlerdi ki bu firmalar hem bulundukları pazar açısından hem de diğer açılardan zaten iyi bir başlangıç yapma ihtimallerine sahiplerdi.
Fakat, yerli firmalar bu işlere girerken hiç akıllı telefon alanında deneyim sahibi olmamışlardı. Şöyle diyeyim, mesela bir telefon üretildiğinde bu telefonu sadece tasarlayıp üretmek yetmez. O telefona iyi bir yazılım, olası problemlerde yeterli teknik parça desteği ve iyi servis kalitesi gerekir. Bu firmalar ise bir türlü bu konuyu günümüze kadar tutturamadı maalesef. Aslında bu başlığı zaten biraz daha ayrıntılaştıracağız.
2-Yetersiz teknik servis ve parça desteği
Sıfırdan AR-GE ile telefon tasarlamak zordur. Ama asıl zorluk bu modelleri piyasaya sürdükten sonra iyi bir teknik servis sunabilmektir. Özellikle General Mobile’den bildiğimiz Discovery vakasını bir çoğumuz hatırlar belki. Telefonların USB şarj girişi kronik olarak kısa sürede bozuluyordu. General Mobile bu konuda her ne kadar çabalasa da bir çok kullanıcı telefonlarının bozulmasıyla verdiği sinir ve tamir edilememe endişesi ile firmaya karşı kötü his kazandı. Ki General Mobile yine iyi atlattı diyebiliriz çünkü LG’nin G4 modeli firmanın mobil departmanını bir daha hiç olmayacak kötü bir şekilde zora sokmuştu. Anakart ile işlemci arasında lehimlerin yetersiz bağlantısı yüzünden fazla ısınmaya bağlı olarak lehimlerin atması ve telefonun kullanılamaz hale gelmesiyle gerçekleşen bu vaka, firmanın mobil departmanını kapatma kararı almasının ilk basamağıydı diyebiliriz.
Aynı şekilde bu yerli firmalar oldukça fazla hatalı modeller üretiyordu. Buna da değineceğiz zaten. Bu sorunların da çoğu aslında bildiğimiz USB soketinin bozulması problemiydi. Fakat kronik sorun dışında yetersiz teknik servis ve parça desteği, bozulan modeller için uygun tamir ortamı sağlamıyordu ki bu da bir çok müşterinin servisten mutsuz bir şekilde ayrılmasına sebep oluyordu. Apple, Samsung gibi daha adını duyurmuş firmalar bu konularda bilgiliydiler ve parça problemi yaşanmıyordu.
Peki, günümüzde bu problem çözüldü mü? General Mobile ve Casper için evet denilebilir çünkü bu firmaların teknik servis destekleri biraz daha geliştirilmiş ve hızlandırılmış durumda.
2-Hatalı üretimler
Kimi firmalar parçaları yurt dışından getirip Türkiye’yi montaj sahası olarak kullanırken kimi Anakart üretimini bile Türkiye’de yapıyor. Bazen ise bu markalar Çin’de üretilen modellere marka basıp Türkiye’de satıyor.
Fakat şöyle ortak bir yön var ki, hatalı telefon sayısı oldukça fazla. Diğer markalar ile karşılaştırma yapıldığında tüketicileri soğutan bir fazlalık. Bu, kısmen fabrikaların hatalı ürün üretme oranlarının yüksek olmasından kısmen de cihazların ucuz olması için seçilen parça kalitesinden kaynaklanıyor.
Özellikle bazı modellerin fazla ısınma ve kalitesiz parça seçimi gibi sorunlarından dolayı oldukça kısa süren ömürleri, tüketicileri oldukça kızdırmıştı. Şimdi ise durum bir tık daha iyi olsa da bazı markaların modelleri pek olumlu sonuçlar vermemekte.
3-Kötü yazılım desteği
Aslında en büyük sebep bu diyebiliriz. Diğer problemler yine belirli dönemlerde ve markalarda yaşanmış problemler yani bu problemlerle boğuşmamış markalar da var. Fakat, Türkiye merkezli olan markaların genel sorunu yazılım problemleri.
Özelleştirilmiş arayüz. Ek özellikler vs. bile değil, dümdüz saf Android’i bile kendi cihazlarına veremiyorlar. Hatta, General Mobile GSI Rom’ları kendi telefonlarına yükleyerek resmi rom olarak sunmuştu. Şimdi yine en iyi durumda olan General Mobile. En azından belli bir destek veriyorlar. Fakat diğer firmaların telefonları genelde çıktıklarında bir güncelleme alıyorlar ve o kadar. Bir daha ömürleri boyunca güncelleme almıyorlar.
Peki, "bu güncellemelerin bize faydası ne ki?" Diyebilirsiniz. Aslında şöyle, bu güncellemeler güvenlik güncellemelerini de içeriyor. Ve zaten güncellemenin asıl sebebi de güvenlik güncellemelerini almaktır. Şöyle ki, biz bu telefonlarda T.C. Kimlik numaramızdan banka hesaplarımıza kadar her şeyi kullanıyoruz. Güvenlik güncellemelerin yaşanacak bir problem bu verilerin tamamen sızması ve verilerimizin çalınmasına sebep olabilir. O yüzden bir çok firma telefonuna “major” dediğimiz ana sürüm güncellemelerini vermese bile belirli aralıklarla güvenlik güncellemelerini yolluyor fakat bu bahsettiğimiz yerli firmalar bunu da yapmıyor.
Üstelik telefonda yaşadığınız bir hata, güncelleme gelmediği için hiçbir zaman düzeltilemeyebilirde.
Ek olarak donanım kontrolü de yazılıma bağlıdır. Yani, siz dünyanın en iyi donanımını da koysanız eğer yazılım yetersiz ise o donanım tam verimle çalışamaz.
4-Rakiplerine göre alma sebebi barındırmaması
Tüketiciler bir ürün alırken sadece o ürüne ait bir özellik olmasını isterler. Xiaomi bunu kamerası ile, Samsung bunu ekranı ile, Huawei bunu arayüzü ile vs. sunar. Ya da TCL gibi firmalar modellerine ek bir buton, Tecno gibi firmalar Gimbal kamera koyarak yapabilirler.
Fakat yerli firmalarda genelde pek alınma sebebi bulunmamaktadır. Rakipleri daha iyi özelliklerle öne çıkarken yerli firmalar bu konuda uzun bir süre bir şey sunmamışlardır.
5-Hatalı fiyat politikaları
Bir telefonun alınma sebebi tabii ki de o telefonun fiyatıdır. Fakat, fiyatına göre sunduğu özelliklerde oldukça önemlidir ki yerli firmalar bu konularda geri kalmaktadırlar.
Günümüzden bir örnek verirsek, X yerli markanın telefonu IPS bir ekrana, ortalama bir işlemciye sahipken Y marka farklı bir üretici OLED ekran ve biraz daha iyi bir işlemci ile aynı fiyatta rekabet edebiliyor. Bunun da bir çok sebebi var fakat firmaların hatalı fiyat politikaları rakipleri karşısında yetersiz olarak kalmalarını sağlıyor.
6-Yanlış pazarlama
Aslında reklam çok önemlidir. Yerli firmalar da reklama önem verir. Hem televizyonda hem panolarda reklamları görürüz fakat reklamlar bir ürünü bir yere kadar iyi gösterebilir. Genelde kötü olan fakat iyi gösterilen ürünler tüketiciler tarafından alındığında olumsuz fikir oluşturur. Bu yüzden ürünün kaliteli üretimi ve doğru pazarlama birleşerek telefon firmalarını öne çıkarabilir.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Sizce ülkemizden iyi bir telefon firması çıkabilmesi için halen yeterli vakit var mı?
